Ebook in formato Kindle (mobi) - Kindle File Ebook (mobi)

Formato per Iphone, Ipad e Ebook (epub) - Ipad, Iphone and Ebook reader format (epub)

Versione ebook di Readme.it powered by Softwarehouse.it

TitoMaccio Plauto

BACCHIDES


	Atto 0Scena 0	Fr.1 Voce:
		quibusingenium in animo utibilestmodicum et sine vernilitate
		Fr.2 Voce:
		vinclavirgaemolae: saevitudo mala fit peior
		Fr.3 Voce:
		converrite* scopisagite strenue
		Fr.4 Voce:
		ecquisevocat
	5	cumnassiterna et cum aqua istum impurissimum?
		Fr.5 Voce:
		sicutlacte lactis similest
		Fr.6 Voce:

		illami cognominis fuit
		Fr.7 Voce:
		(latro)suam qui auro vitam venditat
		Fr.8 Voce:
		sciospiritum eius maiorem esse multo
	10	quamfolles taurini habentcum liquescunt
		petraeferrum ubi fit. <Cuiatis tibi visust?>
		Praenestinumopino esseita erat gloriosus.
		Fr.9 Voce:
		neque<id> haud subditiva gloria oppidum arbitror.
		Fr.10 Voce:

		nea quoquam acciperes alio mercedem annuam
		Fr.10 Voce:
	15	nisiab sesenec cum quiquam limares caput.
		Fr.11 Voce:
		limacesviri
		Fr.12 Voce:
		cormeumspes mea
		melmeumsuavitudocibusgaudium.
		Fr.13 Voce:
		sinete amem
		Fr.14 Voce:
	20	Cupidontecum saevust anne Amor?
		Fr.15 Voce:
		Vlixemaudivi fuisse aerumnosissimum
		quiannis viginti errans a patria afuit;
		verumhic adulescens multo Vlixem anteit *
		quiilico errat intra muros civicos.
		Fr.16 Voce:
	25	quidquidest nomen sibi
		Fr.17 Voce:

		quaesodalem atque me exercitos habet
		Fr.18 Voce:
		namcredo cuivis excantare cor potes.
		Fr.19 Voce:
		sinlenocinium forte collibitum est tibi
		videasmercedis quid tibi est aecum dari
	30	neistac aetate me sectere gratiis.
		Fr.20 Voce:
		Arabus.


	Atto 1Scena 1	Bacchis.
	35	Quid sihoc potis est ut tu taceasego loquar? Soror. Lepidelicet.
		Bacch.
		Vbi mefugiet memoriaibi tu facito ut subveniassoror.
		Sor.
		Polmagis metuone defuerit mi in monendo oratio.
		Bacch.
		Pol egometuolusciniolae ne defuerit cantio.
		sequerehac. Pistoclervs. Quid agunt duae germanaemeretrices cognomines?
	40	quid inconsilio consuluistis? Bacch. Bene. Pist. Polhaud meretricium est.
		Bacch.
		Miseriusnihil est quam mulier. Pist. Quid essedices dignius?
		Bacch.
		Haecita me oratsibi qui caveat aliquem ut hominem reperiam
		utistunc militem--utubi emeritum sibi sitse revehat domum.
		idamabo tehuic caveas. Pist. Quid isticaveam? B. Vt revehatur domum
	45	ubi eidediderit operasne hanc ille habeat pro ancilla sibi;
		nam sihaec habeat aurum quod illi renumeretfaciat lubens.
		P.
		Vbinunc is homost? B. Iam hic credo aderit.sed hoc idem apud nos rectius
		poterisagere; atque is dum veniatsedens ibi opperibere.
		eadembiberiseadem dedero tibiubi biberissavium.
		P.
	50	Viscusmerus vostrast blanditia. B. Quidiam? P. Quia enim intellego
		duaeunum expetitis palumbemperii harundo alas verberat.
		non egoistuc facinus mihimulierconducibile esse arbitror.
		Bacch.
		Quiamabo? Pist. QuiaBacchisbacchas metuoet bacchanal tuom.
		Bacch.
		Quidest? quid metuis? ne tibi lectus malitiam apud me suadeat?
		Pist.
	55	Magisillectum tuom quam lectum metuo. mala tu es bestia.
		namhuic aetati non conducitmulierlatebrosus locus.
		Bacch.
		Egometapud me <si> quid stulte facere cupiasprohibeam.
		sed egoapud me te esse ob eam remmiles cum veniatvolo
		quiacum tu aderishuic mihique haud faciet quisquam iniuriam:
	60	tuprohibebiset eadem opera tuo sodali operam dabis;
		et illeadveniens tuam med esse amicam suspicabitur.
		quidamaboopticuisti? Pist. Quia istaec lepidasunt memoratui:
		eademin usu atque ubi periclum faciasaculeata sunt
		animumfodicantbona distimulantfacta et famam sauciant.
		Sor.
	65	Quid abhac metuis? Pist. Quid ego metuam rogitas?adulescens homo
		penetremme huius modi in palaestramubi damnis desudascitur?
		[ubipro disco damnum capiampro cursura dedecus?]
		Bacch.
		Lepidememoras. Pist. Vbi ego capiam pro machaeraturturem
		[ubiqueimponat in manum alius mihi pro cestu cantharum]
	70	progalea scaphiumpro insigni sit corolla plectilis
		prohasta talospro lorica malacum capiam pallium
		ubimihi pro equo lectus deturscortum pro scuto accubet?
		apage ameapage. B. Ahnimium ferus es. P. Mihisum. B. Malacissandus es.
		equidemtibi do hanc operam. Pist. Ahnimiumpretiosa es operaria.
		Bacch.
	75	Simulatome amare. Pist. Vtrum ego istuc ioconadsimulem an serio?
		Bacch.
		Heiahoc agere meliust. miles quom huc adveniatte volo
		meamplexari. Pist. Quid eo mi opusest? Bacch. Vt ille te videat volo.
		scioquid ago. Pist. Et pol ego scio quid metuo.sed quid ais? B. Quid est?
		Pist.
		Quid siapud te eveniat desubito prandium aut potatio
	80	forteaut cenaut solet in istis fieri conciliabulis
		ubi egotum accumbam? Bacch. Apud memi animeutlepidus cum lepida accubet.
	locushic apud nosquamvis subito veniassemper liber est.
	ubi tulepide voles esse tibimea rosamihi dicito
	'datoqui bene sit': ego ubi bene sit tibi locum lepidum dabo.
	Pist.
85	Rapidusfluvius est hicnon hac temere transiri potest.
	Bacch.
	Atqueecastor apud hunc fluvium aliquid perdundumst tibi.
	manumda et sequere. P. Ahaminime. B. Quidita? P. Quia istoc in lecebrosius
	fierinil potest: nox mulier vinum homini adulescentulo.
	Bacch.
	Ageigiturequidem pol nihili facio nisi causa tua.
90	illequidem hanc abducet; tu nullus adfuerissi non lubet.
	Pist.
	Sumneautem nihiliqui nequeam ingenio moderari meo?
	B.
	Quidest quod metuas? P. Nihil estnugae.muliertibi me emancupo:
	tuossumtibi dedo operam. B. Lepidu's. nuncego te facere hoc volo.
	egosorori meae cenam hodie dare volo viaticam:
95	eo tibiargentum iubebo iam intus ecferri foras;
	tufacito opsonatum nobis sit opulentum opsonium.
	Pist.
	Egoopsonabonam id flagitium meum sitmea te gratia
	etoperam dare mi et ad eam operam facere sumptum de tuo.
	Bacch.
	At egonolo dare te quicquam. P. Sine. B. Sinoequidemsi lubet.
100	properaamabo. Pist. Prius hic adero quam te amaredesinam.--
	Sor.
	Bene meaccipies advenientemmea soror. Bacch. Quiditaobsecro?
	Sor.
	Quiapiscatus meo quidem animo hic tibi hodie evenit bonus.
	Bacch.
	Meusille quidemst. tibi nunc operam dabo de Mnesilochosoror
	ut hicaccipias potius aurumquam hinc eas cum milite.
	Sor.
105	Cupio. Bacch. Dabituropera. aqua calet: eamus hinc introut laves.
	nam utinavi vecta escredo timida es. Sor. Aliquantumsoror.
	[simulhuic nescio cuiturbare qui huc itdecedamus * ]
	Bacch.
	Sequerehac igitur me intro in lectumut sedes lassitudinem.


	Atto 1Scena 2	Lydvs
		IamdudumPistocleretacitus te sequor
	110	expectansquas tu res hoc ornatu geras.
		namqueita me di amentut Lycurgus mihi quidem
		videturposse hic ad nequitiam adducier.
		quonunc capessis ted hinc adversa via
		cumtanta pompa? Pistoclervs Huc. Lyd. Quidhuc? quis istic habet?
		Pist.
	115	AmorVoluptasVenusVenustasGaudium
		IocusLudusSermoSuavisaviatio.
		Lyd.
		Quidtibi commercist cum dis damnosissimis?
		Pist.
		Malisunt hominesqui bonis dicunt male;
		tudis nec recte dicis: non aequom facis.
		Lyd.
	120	Andeus est ullus Suavisaviatio?
		Pist.
		Annon putasti esse umquam? o Lydees barbarus;
		quemego sapere nimio censui plus quam Thalem
		isstultior es barbaro poticio
		quitantus natu deorum nescis nomina.
		Lyd.
	125	Nonhic placet mi ornatus. Pist. Nemo ergo tibi
		haecapparavit: mihi paratum est quoi placet.
		Lyd.
		Etiamme advorsus exordire argutias?
		quisi decem habeas linguasmutum esse addecet.
		Pist.
		Nonomnis aetasLydeludo convenit.
	130	magisunum in mentemst mihi nuncsatis ut commode
		prodignitate opsoni haec concuret cocus.
		Lyd.
		Iamperdidisti te atque me atque operam meam
		quitibi nequiquam saepe monstravi bene.
		Pist.
		Ibidemego meam operam perdidiubi tu tuam:
	135	tuadisciplina nec mihi prodest nec tibi.
		Lyd.
		Opraeligatum pectus. Pist. Odiosus mihi es.
		taceatque sequereLydeme. Lyd. Illuc sisvide
	30	nonpaedagogum iam mesed Lydum vocat.
		Pist.
		Nonpar videtur neque sit consentaneum
	140	cumhaec <qui emit> intus sit et cum amica accubet
		cumqueosculetur et convivae alii accubent
		praesentibusillis paedagogus una ut siet.
		Lyd.
		Anhoc ad eas res opsonatumstobsecro?
		Pist.
		Speratquidem animus: quo evenat dis in manust.
		Lyd.
	145	Tuamicam habebis? Pist. Cum videbistumscies.
		Lyd.
		Immoneque habebis neque sinam. i prorsum domum.
		Pist.
		OmitteLydeac cave malo. Lyd. Quid? cave malo?
		Pist.
		Iamexcessit mi aetas ex magisterio tuo.
		Lyd.
		Obarathrumubi nunc es? ut ego te usurpem lubens.
	150	[videonimio iam multo plus quam volueram.]
		vixissenimio satiust iam quam vivere.
		magistronquemquam discipulum minitarier?
	[nilmoror discipulos mihi iam plenos sanguinis:
	valensafflictat me vacivom virium.]
	Pist.
155	Fiamut ego opinorHerculestu autem Linus.
	Lyd.
	Polmetuo magisne Phoenix tuis factis fuam
	tequead patrem esse mortuom renuntiem.
	Pist.
	Satishistoriarumst. Lyd. Hic vereri perdidit.
	compendiumedepol haud aetati optabile
160	fecisticum istanc nactu's inpudentiam.
	occisushic homo est. ecquid in mentem est tibi
	patremtibi esse? Pist. Tibi ego an tu mihi servoses?
	Lyd.
	Peiormagister te istaec docuitnon ego.
	nimioes tu ad istas res discipulus docilior
165	quamad illa quae te docuiubi operam perdidi.
	[edepolfecisti furtum in aetatem malum
	cumistaec flagitia me celavisti et patrem.]
	Pist.
	IstactenustibiLydelibertas datast
	orationis.satis est. sequere hac me ac tace.


	Atto 2Scena 1	Chrysalvs
	170	Erilispatriasalvequam ego biennio
		postquamhinc in Ephesum abiiconspicio lubens.
		salutotevicine Apolloqui aedibus
		propinquosnostris accolisveneroque te
		neNicobulum me sinas nostrum senem
	175	priusconvenire quam sodalem viderim
		MnesilochiPistoclerumquem ad epistulam
		Mnesilochusmisit super amica Bacchide.


	Atto 2Scena 2	Pistoclervs
		Mirumstme ut redeam te opere tanto quaesere
		quiabire hinc nullo pacto possimsi velim:
	180	ita mevadatum amore vinctumque adtines.
		Chrys.
		Pro diimmortalesPistoclerum conspicor.
		oPistocleresalve. Pist. SalveChrysale.
		Chrys.
		Compendiverba multa iam faciam tibi.
		veniretu me gaudes: ego credo tibi;
	185	hospitiumet cenam pollicereut convenit
		peregreadvenienti: ego autem venturum adnuo.
		salutemtibi ab sodali solidam nuntio:
		rogabisme ubi sit: vivit. Pist. Nempe recte valet?
		Chrys.
		Istucvolebam ego ex te percontarier.
		Pist.
	190	Quiscire possum? Chrys. Nullusplus. Pist. Quemnam ad modum?
		Chrys.
		Quia siilla inventa estquam ille amatrecte valet;
		si noninventa estminus valet moribundusque est.
		animastamica amanti: si abestnullus est;
		siadestres nullast: ipsus est--nequam et miser.
	195	sed tuquid factitasti mandatis super?
		Pist.
		Egonutquod ab illoc attigisset nuntius
		nonimpetratum id advenienti ei redderem?
		regionescolere mavellem Acherunticas.
		Chrys.
	200	Ehoaninvenisti Bacchidem? Pist. Samiam quidem.
		Chrys.
		Videquaesone quis tractet illam indiligens;
		scis tuut confringi vas cito Samium solet.
		Pist.
		Iamneut soles? Chrys. Dic ubi ea nunc estobsecro.
		Pist.
		Hicexeuntem me unde aspexisti modo.
		Chrys.
	205	Vtistuc est lepidum: proximae viciniae
		habitat.ecquidnam meminit Mnesilochi? Pist. Rogas?
		immounice unum plurimi pendit. Chrys. Papae.
		Pist.
		Immo uteam credis? misera amans desiderat.
		Chrys.
		Scitumistuc. Pist. ImmoChrysaleem nontantulum
	210	umquamintermittit tempus quin eum nominet.
		Chrys.
		Tantohercle melior. Pist. Immo-- Chrys. Immohercle abiero
		potius. Pist. Numinvitus rem bene gestam audis eri?
		Chrys.
		Nonressed actor mihi cor odio sauciat.
		etiamEpidicumquam ego fabulam aeque ac me ipsum amo
	215	nullamaeque invitus spectosi agit Pellio.
		sedBacchis etiam fortis tibi visast? Pist. Rogas?
		ninanctus Venerem essemhanc Iunonem dicerem.
		Chrys.
		EdepolMnesilocheut hanc rem natam intellego
		quodames paratumst: quod des inventost opus.
	220	namistic fortasse auro est opust. Pist. Philippeoquidem.
		Chrys.
		Atqueeo fortasse iam opust. Pist. Immo etiamprius:
		nam iamhuc adveniet miles. Chrys. Et miles quidem?
		Pist.
		Qui deamittenda Bacchide aurum hic exiget.
	Chrys.
	Veniatquando voltatque ita ne mihi sit morae.
225	domist:non metuo nec <ego> quoiquam supplico
	dumquidem hoc valebit pectus perfidia meum.
	abiintroego hic curabo. tu intus dicito
50	Mnesilochumadesse Bacchidi. Pist. Faciam ut iubes.--
	Chrys.
	Negotiumhoc ad me adtinet aurarium.
230	milleet ducentos Philippos attulimus aureos
	Ephesoquos hospes debuit nostro seni.
	indeego hodie aliquam machinabor machinam
	undeaurum efficiam amanti erili filio.
	sedforis concrepuit nostra: quinam exit foras?


	Atto 2Scena 3	Nicobvlvs
	235	Iboin Piraeumvisam ecquae advenerit
		inportum ex Epheso navis mercatoria.
		nammeus formidat animusnostrum tam diu
		ibidesidere neque redire filium.
		Chrys.
		Extexamego illum pulchre iamsi di volunt.
	240	hauddormitandumst: opus est chryso Chrysalo.
		adibohuncquem quidem ego hodie faciam hic arietem
		Phrixiitaque tondebo auro usque ad vivam cutem.
		servossalutat Nicobulum Chrysalus.
		Nic.
		Prodi immortalesChrysaleubi mist filius?
		Chrys.
	245	Quintu salutem primum reddis quam dedi?
		Nic.
		Salve.sed ubinamst Mnesilochus? Chrys. Vivitvalet.
		Nic.
		Venitne? Chrys. Venit. Nic. Euaxaspersisti aquam.
		beneneusque valuit? Chrys. Pancratice atqueathletice.
		Nic.
		Quidhoc? qua causa eum in Ephesum miseram
	250	accepitneaurum ab hospite Archidemide?
		Chrys.
		Heucor meum et cerebrumNicobulefinditur
		istiushominis ubi fit quomque mentio.
		tunhospitem illum nominas hostem tuom?
		Nic.
		Quiditaobsecro hercle? Chrys. Quia edepolcerto scio
	255	VolcanusLunaSolDiesdei quattuor
		scelestioremnullum inluxere alterum.
		Nic.
		QuamneArchidemidem? Chrys. QuaminquamArchidemidem.
		Nic.
		Quidfecit? Chrys. Quid non fecit? quin tu id merogas?
		primumduminfitias ire coepit filio
	260	negarese debere tibi triobulum.
		continuoantiquom hospitem nostrum sibi
		MnesilochusadvocavitPelagonem senem;
		eopraesente homini extemplo ostendit symbolum
		quemtute dederasad eum ut ferretfilio.
		Nic.
	265	Quidubi ei ostendit symbolum? Chrys. Infitdicere
		adulterinumet non eum esse symbolum.
		quotqueinnocenti ei dixit contumelias!
		adulterareeum aibat rebus ceteris.
		Nic.
		Habetinaurum? id mihi dici volo.
		Chrys.
	270	Postquamquidem praetor recuperatores dedit
		damnatusdemumvi coactus reddidit
		ducentoset mille Philippum. Nic. Tantum debuit.
		Chrys.
		Porroetiam ausculta pugnam quam voluit dare.
		Nic.
		Etiamnestquid porro? Chrys. Emaccipitrina haecnunc erit.
		Nic.
	275	DeceptussumAutolyco hospiti aurum credidi.
		Chrys.
		Quintu audi. Nic. Immo ingenium avidi haudpernoram hospitis.
		Chrys.
		Postquamaurum abstulimusin navem conscendimus
		domicupientes. forte ut adsedi in stega
		dumcircumspectoatque ego lembum conspicor
280	longumstrigorem maleficum exornarier.
	Nic.
	Periiherclelembus ille mihi laedit latus.
	Chrys.
	Iserat communis cum hospite et praedonibus.
	Nic.
	Adeonme fuisse fungumut qui illi crederem
	cummi ipsum nomen eius Archidemides
285	clamaretdempturum essesi quid crederem?
	Chrys.
	Islembus nostrae navi insidias dabat.
	occepiego observare eos quam rem gerant.
	intereae portu nostra navis solvitur.
	ubiportu eximushomines remigio sequi
290	nequeaves neque venti citius. quoniam sentio
	quaeres gerereturnavem extemplo statuimus.
	quoniamvident nos stareocceperunt ratem
	turbarein portu. Nic. Edepol mortalis malos.
	quiddenique agitis? Chrys. Rursum in portumrecipimus.
	Nic.
295	Sapienterfactum a vobis. quid illi postea?
	Chrys.
	Revorsionemad terram faciunt vesperi.
	Nic.
	Aurumhercle auferre voluere: ei rei operam dabant.
	Chrys.
	Nonme fefellitsensieo exanimatus fui.
	quoniamvidemus auro insidias fieri
300	capimusconsilium continuo; postridie
	auferimusaurum omne illis praesentibus
	palamatque aperteut illi id factum sciscerent.
	Nic.
	Scitehercle. cedo quid illi? Chrys. Tristesilico
	quomextemplo a portu ire nos cum auro vident
305	subducuntlembum capitibus quassantibus.
	nosapud Theotimum omne aurum deposivimus
	quiillic sacerdos est Dianae Ephesiae.
	Nic.
	Quisistic Theotimust? Chrys. Megalobuli filius
	quinunc in Ephesost Ephesiis carissimus.
	Nic.
310	Neille hercle mihi sit multo tanto carior
	sime illo auro tanto circumduxerit.
	Chrys.
	Quinin eapse aede Dianai conditumst;
	ibidempublicitus servant. Nic. Occidistis me;
	nimiohic privatim servaretur rectius.
315	sednilne attulistis inde auri domum?
	Chrys.
	Immoetiam. verum quantum attulerit nescio.
	Nic.
	Quid?nescis? Chrys. Quia Mnesilochus noctuclanculum
	devenitad Theotimumnec mihi credere
	neccuiquam in navi voluit: eo ego nescio
320	quantillumattulerit; verum haud permultum attulit.
	Nic.
	Etiamdimidium censes? Chrys. Non edepol scio;
	verumhaud opinor. Nic. Fertne partem tertiam?
	Chrys.
	Nonhercle opinor; verum verum nescio.
	profectode auro nil scio nisi nescio.
325	nunctibimet illuc navi capiundumst iter
	utillud reportes aurum ab Theotimo domum.
	atqueheus tu. Nic. Quid vis? Chrys. Anulumgnati tui
	facitout memineris ferre. Nic. Quid opust anulo?
	Chrys.
	Quiaid signumst cum Theotimoqui eum illi adferet
330	eiaurum ut reddat. Nic. Memineroet rectemones.
	seddivesne est istic Theotimus? Chrys. Etiamrogas?
	quinauro habeat soccis subpactum solum?
	Nic.
	Curita fastidit? Chrys. Tantas divitias habet;
	nescitquid faciat auro. Nic. Mihi dederit velim.
335	sedqui praesente id aurum Theotimo datumst?
	Chrys.
	Populopraesente: nullust Ephesi quin sciat.
	Nic.
	Istucsapienter saltem fecit filius
	cumdiviti homini id aurum servandum dedit;
	abeo licebit quamvis subito sumere.
	Chrys.
340	Immoem tantisper numquam te morabitur
	quinhabeas illud quo die illuc veneris.
	Nic.
	Censebamme effugisse a vita marituma
	nenavigarem tandem hoc aetatis senex;
	idmi haudutrum velimlicere intellego:
345	itabellus hospes fecit Archidemides.
	ubinunc est ergo meus Mnesilochus filius?
	Chrys.
	Deosatque amicos iit salutatum ad forum.
	Nic.
	Atego hinc ad illumut convenam quantum potest.--
	Chrys.
	Illeest oneratus recte et plus iusto vehit.
350	exorsahaec tela non male omnino mihi est:
	utamantem erilem copem facerem filium
	itafeciut auri quantum vellet sumeret
	quantumautem lubeat reddere ut reddat patri.
	senexin Ephesum ibit aurum arcessere
355	hicnostra agetur aetas in malacum modum
	siquidemhic relinquet neque secum abducet senex
	medet Mnesilochum. quas ego hic turbas dabo!
	sedquid futurumstcum hoc senex resciverit
	cumse excucurrisse illuc frustra sciverit
360	nosqueaurum abusos? quid mihi fiet postea?
	credohercle adveniens nomen mutabit mihi
	facietqueextemplo Crucisalum me ex Chrysalo.
	aufugeroherclesi magis usus venerit.
	siero reprehensusmacto ego illum infortunio:
365	siilli sunt virgae ruriat mihi tergum domist.
	nunciboerili filio hanc fabricam dabo
	superauro amicaque eius inventa Bacchide.


	Atto 3Scena 1	Lydvs
		Panditeatque aperite propere ianuam hanc Orciobsecro.
		namequidem haud aliter esse ducoquippe quo nemo advenit
	370	nisiquem spes reliquere omnesesse ut frugi possiet.
		Bacchidesnon Bacchidessed bacchae sunt acerrumae.
		apageistas a me sororesquae hominum sorbent sanguinem.
		omnisad perniciem instructa domus opime atque opipare--
		quae utaspexime continuo contuli protinam in pedes.
	375	egoneut haec conclusa gestem clanculum? ut celem patrem
		Pistocleretua flagitia aut damna aut desidiabula?
		[quibuspatrem et me teque amicosque omnes affectas tuos
		adprobrumdamnumflagitium appellere una et perdere.]
		nequemei neque te tui intus puditumst factis quae facis
	380	quibustuom patrem meque unaamicosadfinis tuos
		tuainfamia fecisti gerulifigulos flagiti.
		[nuncprius quam malum istoc addiscertumst iam dicam patri]
		de mehanc culpam demolibor iam et seni faciam palam
		ut eumex lutulento caeno propere hinc eliciat foras.



	Atto 3 Scena 2	Mnesilochvs Multimodismeditatus egomet mecum sumet ita esse arbitror:
		hominiamicoqui est amicus ita uti nomen possidet
		nisideos ei nil praestare; id opera expertus sum esse ita.
		namut in Ephesum hinc abii (hoc factumst ferme abhinc biennium)
		exEpheso huc ad Pistoclerum meum sodalem litteras
	390	misiamicam ut mi inveniret Bacchidem. illum intellego
		invenisseut servos meus mi nuntiavit Chrysalus.
		condigneis quam techinam de auro advorsum meum fecit patrem
		utmi amanti copia esset. [sed eccum video incedere.]
		nampol quidem meo animo ingrato homine nihil inpensiust;
	395	malefactoremamitti satius quam relinqui beneficum;
		nimioinpendiosum praestat te quam ingratum dicier:
		illumlaudabunt bonihunc etiam ipsi culpabunt mali.
		quame causa magis cum cura esse aecumobvigilatost opus.
		nuncMnesilochespecimen speciturnunc certamen cernitur
	400	sisnenecne ut esse oportetmalusbonus quoivis modi
		iustusiniustusmalignus larguscomis incommodus.
		cavesis te superare servom siris faciundo bene.
		ututerismoneohaud celabis. sed eccos video incedere
		patremsodalis et magistrum. hinc auscultabo quam rem agant.


	Atto 3Scena 3	Lydvs
	405	Nuncexperiarsitne aceto tibi cor acre in pectore.
		sequere. Philoxenvs Quosequar? quo ducis nunc me? Lyd. Ad illamquae tuom
		perdiditpessum dedit tibi filium unice unicum.
		Phil.
		HeiaLydeleniter qui saeviunt sapiunt magis.
		minusmirandumstillaec aetas si quid illorum facit
	410	quamsi non faciat. feci ego istaec itidem in adulescentia.
		Lyd.
		Eimihiei mihiistaec illum perdidit assentatio.
		namabsque te essetego illum haberem rectum ad ingenium bonum:
		nuncpropter te tuamque pravos factus est fiduciam
		Pistoclerus. Mnes. Diimmortalesmeum sodalem hic nominat.
	415	quidhoc negoti estPistoclerum Lydus quod erum tam ciet?
		Phil.
		PaulisperLydeest libido homini suo animo obsequi;
		iamaderit tempuscum sese etiam ipse oderit. morem geras;
		dumcaveaturpraeter aequom ne quid delinquatsine.
		Lyd.
		Nonsinoneque equidem illum me vivo corrumpi sinam.
	420	sedtuqui pro tam corrupto dicis causam filio
		eademneerat haec disciplina tibicum tu adulescens eras?
		negotibi hoc annis viginti fuisse primis copiae
		digitumlonge a paedagogo pedem ut efferres aedibus.
		antesolem exorientem nisi in palaestram veneras
	425	gymnasipraefecto haud mediocris poenas penderes.
		idquom optigerathoc etiam ad malum accersebatur malum:
		etdiscipulus et magister perhibebantur improbi.
		ibicursu luctando hasta disco pugilatu pila
		saliendosese exercebant magis quam scorto aut saviis:
	430	ibisuam aetatem extendebantnon in latebrosis locis.
		indede hippodromo et palaestra ubi revenisses domum
		cincticulopraecinctus in sella apud magistrum adsideres
		cumlibro: cum legeressi unam peccavisses syllabam
		fieretcorium tam maculosum quam est nutricis pallium.
		Mnes.
	435	Propterme haec nunc meo sodali dici discrucior miser;
		innocenssuspicionem hanc sustinet causa mea.
		Phil.
		AliiLydenunc sunt mores. Lyd. Id equidem egocerto scio.
		namolim populi prius honorem capiebat suffragio
		quammagistro desinebat esse dicto oboediens;
	440	atnuncprius quam septuennis estsi attingas eum manu
		extemplopuer paedagogo tabula disrumpit caput.
		cumpatrem adeas postulatumpuero sic dicit pater:
		'nosterestodum te poteris defensare iniuria.'
		provocaturpaedagogus: 'eho senex minimi preti
	445	neattigas puerum istac causaquando fecit strenue.'
		[itmagister quasi lucerna uncto expretus linteo.]
		iturillinc iure dicto. hocine hic pacto potest
		inhibereimperium magistersi ipsus primus vapulet?
		Mnes.
		Acrispostulatio haec est. cum huius dicta intellego
	450	mirasunt ni Pistoclerus Lydum pugnis contudit.
		Lyd.
		Sedquis hic estquem astantem video ante ostium? o Philoxene
		deospropitios me videre quam illum <haud> mavellem mihi.
		Phil.
		Quisillic est? Lyd. Mnesilochusgnati tuisodalis [Pistocleri].
		haudconsimili ingenio atque ille est qui in lupanari accubat.
	455	fortunatumNicobulumqui illum produxit sibi.
		Phil.
		SalvossisMnesilochesalvom te advenire gaudeo.
		Mnes.
	Dite amentPhiloxene. Lyd. Hic enim riteproductust patri:
	inmare itrem familiarem curatcustodit domum
	obsequensoboediensque est mori atque imperiis patris.
460	hicsodalis Pistoclero iam puer puero fuit;
	triduomnon interest aetatis uter maior siet:
	verumingenium plus triginta annis maiust quam alteri.
	Phil.
	Cavemalo et compesce in illum dicere iniuste. Lyd. Tace
	stultuses qui illi male aegre patere dici qui facit.
465	[namillum meum malum promptare malim quam peculium.
	Phil.
	Quidum? Lyd. Quiamalum si promptetin dies faciat minus.]
	Mnes.
	Quidsodalem meum castigasLydediscipulum tuom?
	Lyd.
	Periittibi sodalis. Mnes. Ne di sirint. Lyd. Sicest ut loquor.
	quinego cum peribat vidinon ex audito arguo.
	Mnes.
470	Quidfactum est? Lyd. Meretricem indignedeperit. M. Non tu taces?
	Lyd.
	Atqueacerrume aestuosam: absorbet ubi quemque attigit.
	M.
	Vbiea mulier habitat? L. Hic. M. Vndeeam esse aiunt? L. Ex Samo.
	M.
	Quaevocatur? L. Bacchis. M. ErrasLyde: ego omnem rem scio
	quemad modumst. tu Pistoclerum falso atque insontem arguis.
475	namille amico et benevolenti suo sodali sedulo
	remmandatam exsequitur. ipsus neque amat nec tu creduas.
	Lyd.
	Itaneoportet rem mandatam gerere amici sedulo
	utipsus in gremio osculantem mulierem teneat sedens?
	nullonpacto res mandata potest aginisi identidem
480	manusferat <ei> ad papillaslabra ab labris nusquam auferat?
	namalia memorare quae illum facere vidi dispudet:
	cummanum sub vestimenta ad corpus tetulit Bacchidi
	mepraesenteneque pudere quicquam. quid verbis opust?
	mihidiscipulustibi sodalis periithuic filius;
485	namego illum periisse dico quoi quidem periit pudor.
	[quidopust verbis? si opperiri vellem paulisper modo
	utopinor illius inspectandi mi esset maior copia
	plusviderem quam deceretquam me atque illo aequom foret.]
	Mnes.
	Perdidistimesodalis. egone ut illam mulierem
490	capitisnon perdam? perire me malis malim modis.
	satinut quem tu habeas fidelem tibi aut cui credas nescias?
	Lyd.
	Videnut aegre patitur gnatum esse corruptum tuom
	suomsodalemut ipsus sese cruciat aegritudine?
	Phil.
	Mnesilochehoc tecum orout illius animum atque ingenium regas;
495	servatibi sodalem et mihi filium. Mnes. Factumvolo.
	Lyd.
	Meliusessetme quoque una si cum illo relinqueres.
	Phil.
	Adfatimest. Lyd. Mnesilochecuraeiconcastigahominem probe
	quidedecorat teme amicosque alios flagitiis suis.
	Phil.
	Inte ego hoc onus omne impono. Lydesequere hac me. L. Sequor.


	Atto3 Scena 4	Mnes.
	500	Inimicioremnunc utrum credam magis
		sodalemneesse an Bacchidemincertum admodumst.
		illumexoptavit potius? habeat. optumest.
		neilla illud hercle cum malo fecit suo;
		nammihi divini numquam quisquam creduat
	505	niego illam exemplis plurumis planeque--amo.
		egofaxo hau dicet nactam quem derideat.
		namiam domum ibo atque--aliquid surrupiam patri.
	507a	idisti dabo. ego istanc multis ulciscar modis.
		adeoego illam cogam usque ut mendicet--meus pater.
		sedsatine ego animum mente sincera gero
	510	quiad hunc modum haec hic quae futura fabulor?
		amohercle opinout pote quod pro certo sciam.
		verumquam illa umquam de mea pecunia
		ramentafiat plumea propensior
		mendicummalim mendicando vincere.
	515	numquamedepol viva me inridebit. nam mihi
		decretumstrenumerare iam omne aurum patri.
		igiturmi inani atque inopi subblandibitur
		tumquom blandiri nihilo pluris referet
		quamsi ad sepulcrum mortuo narres logos.
	519a	[sedautem quam illa umquam meis opulentiis
	519b	ramentafiat gravior aut propensior
	519c	morime malim excruciatum inopia.]
	520	profectostabilest me patri aurum reddere.
		eademexoraboChrysalo causa mea
		paterne noceatneu quid ei suscenseat
		meacausa de auro quod eum ludificatus est;
		namilli aequomst me consulerequi causa mea
	525	mendaciumei dixit. vos me sequimini.


	Atto3 Scena 5	Pistoclervs
		Rebusaliis antevortarBacchisquae mandas mihi:
		Mnesilochumut requiram atque ut eum mecum ad te adducam simul.
		namillud animus meus miratursi a me tetigit nuntius
		quidremoretur. ibo ut visam huc ad eumsi forte est domi.


	Atto 3Scena 6	Mnesilochvs
	530	Reddidipatri omne aurum. nunc ego illam me velim
		convenirepostquam inanis sumcontemptricem meam.
		sedveniam mihi quam gravate pater dedit de Chrysalo;
		verumpostremo impetraviut ne quid ei suscenseat.
		Pist.
		Estnehic meus sodalis? Mnes. Estne hic hostisquem aspiciomeus?
		Pist.
	535	Certeis est. Mnes. Is est. Pist. Adibocontra et contollam gradum.
		salvossisMnesiloche. Mnes. Salve. Pist. Salvosquom peregre advenis
		cenadetur. Mnes. Non placet mi cena quae bilemmovet.
		Pist.
		Numquaeadvenienti aegritudo obiecta est? Mnes. Atqueacerruma.
		Pist.
		Vnde? Mnes. Abhomine quem mi amicum esse arbitratus sum antidhac.
		Pist.
	540	Multimore isto atque exemplo vivontquos cum censeas
		esseamicosreperiuntur falsi falsimoniis
		linguafactiosiinertes operasublesta fide.
		nullusest quoi non invideant rem secundam optingere;
		sibine invideaturipsi ignavia recte cavent.
		Mnes.
	545	Edepolne tu illorum mores perquam meditate tenes.
		sedetiam unum hoc: ex ingenio malo malum inveniunt suo:
		nulliamici suntinimicos ipsi in sese omnis habent.
		eise cum frustranturfrustrari alios stolidi existumant.
		sicutest hicquem esse amicum ratus sum atque ipsus sum mihi:
	550	illequod in se fuitaccuratum habuit quod posset mali
		faceretin meinconciliaret copias omnis meas.
		Pist.
		Improbumistunc esse oportet hominem. Mnes. Ego itaesse arbitror.
		Pist.
		Obsecrohercle loquerequis is est. Mnes. Benevolensvivit tibi.
		namni ita essettecum orarem ut ei quod posses mali
	555	facerefaceres. Pist. Dic modo hominem qui sit: sinon fecero
		eimale aliquo pactome esse dicito ignavissimum.
		Mnes.
		Nequamhomostverum hercle amicus est tibi. Pist. Tantomagis
		dicquis est; nequam hominis ego parvi pendo gratiam.
		Mnes.
		Videonon potesse quin tibi eius nomen eloquar.
	560	Pistoclereperdidisti me sodalem funditus.
		Pist.
		Quidistuc est? Mnes. Quid est? misine ego ad teex Epheso epistulam
		superamicaut mi invenires? Pist. Fateorfactumet repperi.
		Mnes.
		Quid?tibi non erat meretricum aliarum Athenis copia
		quibuscumhaberes remnisi cum illa quam ego mandassem tibi
	565	occiperestute amare et mi ires consultum male?
		Pist.
		Sanunes? Mnes. Rem repperi omnem ex tuomagistro. ne nega.
		perdidistime. Pist. Etiamne ultro tuis me prolectasprobris?
		Mnes.
		Quid?amas Bacchidem? Pist. Duas ergo hic intuseccas Bacchides.
		M.
		Quid?duas? P. Atque ambas sorores. M. Loquerisnunc nugas sciens.
		Pist.
	570	Postremosi pergis parvam mihi fidem arbitrarier
		tollamego ted in collum atque intro hinc auferam. M. Immoibomane.
		Pist.
		Nonmaneoneque tu me habebis falso suspectum. M. Sequor.


	Atto 4Scena 1	Parasitvs
		Parasitusego sum hominis nequam atque improbi
		militisqui amicam secum avexit ex Samo.
	575	nuncme ire iussit ad eam et percontarier
		utrumaurum reddat anne eat secum semul.
		tududumpuerecum illac usque isti semul:
		quaeharum sunt aedespulta. adi actutum ad fores.
		recedehinc dierecte. ut pulsat propudium!
	580	comessepanem tris pedes latum potes
		forespultare nescis. ecquis in aedibust?
		heusecquis hic est? ecquis hoc aperit ostium?
		ecquisexit?


	Atto 4 Scena 2	Pistoclervs
		Quidistuc? quae istaec est pulsatio?
		*quae te mala crux agitatqui ad istunc modum
	585	alienoviris tuas extentes ostio?
		forespaene exfregisti. quid nunc vis tibi?
		Par.
	0	Adulescenssalve. Pist. Salve. sed quem quaeritas?
		Par.
		Bacchidem. Pist. Vtramergo? Par. Nil scio nisi Bacchidem.
		paucis:me misit miles ad eam Cleomachus
	590	velut ducentos Philippos reddat aureos
		velut hinc in Elatiam hodie eat secum semul.
		Pist.
		Nonit. negat se ituram. abi et renuntia.
		aliumilla amatnon illum. duc te ab aedibus.
		Par.
		Nimisiracunde. Pist. At scin quam iracundussiem?
	595	netibi hercle haud longe est os ab infortunio
		itadentifrangibula haec meis manibus gestiunt.
		Par.
		Cumego huius verba interpretormihi cautiost
		nenucifrangibula excussit ex malis meis.
		tuoego istaec igitur dicam illi periculo.
		Pist.
	600	Quidais tu? Par. Ego istuc illidicam. Pist. Dic mihi
		quistu es? Par. Illius sum integumentumcorporis.
		Pist.
		Nequamesse oportet cui tu integumentum improbu's.
		Par.
		Sufflatusille huc veniet. Pist. Dirrumptum velim.
		Par.
		Numquidvis? Pist. Abeas. celeriter factost opus.
		Par.
	605	Valedentifrangibule.-- Pist. Et tuintegumentumvale.
		ineum nunc haec res venit locumut quid consili
		demmeo sodali super amica nesciam
		quiiratus renumeravit omne aurum patri
		nequenummus ullust qui reddatur militi.
	610	sedhuc concedamnam concrepuerunt fores.
		Mnesilochuseccum maestus progreditur foras.


	Atto 4Scena 3	Mnesilochvs
		Petulansprotervo iracundo animoindomito incogitato
		sinemodo et modestia sumsine bono iure atque honore
		incredibilisimposque animiinamabilis inlepidus vivo
	615	malevolenteingenio natus. postremo id mi est quod volo
	615a	egoesse aliis. credibile hoc est?
		nequiornemost neque indignior quoi
	616a	dibene faciant neque quem quisquam
		homoaut amet aut adeat.
		inimicosquam amicos aequomst med habere
		malosquam bonos par magis me iuvare.
	620	omnibusprobrisquae improbis viris
		dignasuntdignior nullus est homo;
		quipatri reddidi omne aurum amans<mihi>
		quodfuit prae manu. sumne ego homo miser?
		perdidime simulque operam Chrysali.
		Pi.
	625	Consolandushic mistibo ad eum.
		Mnesilochequid fit? Mn. Perii.
		Pi.
	626a	Dimelius faciant. Mn. Perii.
		Pi.
		Nontacesinsipiens? Mn. Taceam?
		Pi.
	627a	Sanussatis non es. Mn. Perii.
		multamala mi in pectore nunc acria atque acerba eveniunt.
		crimininme habuisse fidem? immerito tibi iratus fui.
		Pi.
	630	Heiabonum habe animum. Mn. Vnde habeam? mortuospluris pretist
		quamego sum. Pi. Militis parasitus venerat modoaurum petere hinc
		eumego meis dictis malis his foribus atque hac <platea abegi>;
		reppulireieci hominem. Mn. Quid mi id prodest?<quom ipse veniet>
		quidfaciam? nil habeo miser. ille quidem hanc abducetscio.
		Pi.
	635	Simihi sitnon pollicear. Mn. Sciodaresnovi <tuom>.
		sednisi amesnon habeam tibi fidem tantam; <eo quod amas tamen>
		nuncagitas sat tute tuarum rerum; <sin liber sies>
		egoneut opem mi ferre posse putem inopem te? <non potest>.
		Pi.
	638a	Tacemodo: deus respiciet nos aliquis. Mn. Nugae.<vale>.
		P.
		Mane. M. Quidest? P. Tuam copiam eccam Chrysalum video.<tace.>


	Atto 4Scena 4	Chrysalvs
	640	Hunchominem decet auro expendihuic decet statuam statui ex auro;
		namduplex hodie facinus feciduplicibus spoliis sum adfectus.
		erummaiorem meum ut ego hodie lusi lepideut ludificatust.
		callidumsenem callidis dolis
		compuliet perpulimi omnia ut crederet.
	645	nuncamanti ero filio senis
		quicumego biboquicum edo et amo
		regiascopias aureasque optuli
		utdomo sumeret neu foris quaereret.
		nonmihi isti placent ParmenonesSyri
	650	quiduas aut tris minas auferunt eris.
		nequiusnil est quam egens consili servosnisi
		habetmultipotens pectus:
		ubicumqueusus sietpectore expromat suo.
		nullusfrugi esse potest homo
	655	nisiqui et bene et male facere tenet.
		improbiscum improbus sitharpaget furibus
		fureturquod queat
		vorsipellemfrugi convenit esse hominem
	660	pectusquoi sapit: bonus sit bonismalus sit malis;
		utcumqueres sitita animum habeat.
		sedlubet scire quantum aurum erus sibi
		dempsitet quid suo reddidit patri.
	665	sifrugi estHerculem fecit ex patre:
		decimampartem ei deditsibi novem abstulit.
		sedquem quaero optume eccum obviam mihi est.
		numqui nummi exciderunteretibi
	668a	quodsic terram optuere?
		quidvos maestos tam tristesque esse conspicor?
	670	nonplacet nec temere est etiam. quin mihi respondetis?
		Mnes.
		Chrysaleoccidi. Chrys. Fortassis tu auri dempsistiparum?
		Mnes.
		Quammalumparum? immo vero nimio minus multo parum.
		Chrys.
		Quidigiturstulte? <an tu> quoniam occasio ad eam rem fuit
		meavirtute partaut quantum velles tantum sumeres
	675	sichoc digitulis duobus sumebas primoribus?
		annescibas quam eius modi homini raro tempus se daret?
		Mnes.
		Erras. Chrys. Atquidem tute errasticum parum immersti ampliter.
		Mnes.
		Poltu quam nunc med accuses magissi magis rem noveris.
		occidi. Chrys. Animusiam istoc dicto plus praesagitur mali.
		Mnes.
	680	Perii. Chrys. Quidita? Mnes. Quia patri omne cum ramentoreddidi.
		Chrys.
		Reddidisti? M. Reddidi. C. Omnene? M. Oppido. C. Occisisumus.
		quiin mentem venit tibi istuc facinus facere tam malum?
		Mnes.
		Bacchidematque hunc suspicabar propter crimenChrysale
		mimale consuluisse: ob eam rem omne aurum iratus reddidi
	685	meopatri. Chrys. Quidubi reddebas aurumdixisti patri?
		Mnes.
		Meid aurum accepisse extemplo ab hospite Archidemide. Chrys. Em
		istocdicto dedisti hodie in cruciatum Chrysalum;
		namubi me aspicietad carnuficem rapiet continuo senex.
		Mnes.
		Egopatrem exoravi. Chrys. Nempe ergo hoc utfaceret quod loquor?
		Mnes.
	690	Immotibi ne noceat neu quid ob eam rem suscenseat;
		atqueaegre impetravi. nunc hoc tibi curandumstChrysale.
		Chrys.
	Quidvis curem? Mnes. Vt ad senem etiam alteramfacias viam.
	comparafabricare finge quod lubetconglutina
	utsenem hodie doctum docte fallas aurumque auferas.
	Chrys.
695	Vixvidetur fieri posse. Mnes. Pergeac facileecfeceris.
	Chrys.
	Quammalumfacilequem mendaci prendit manufesto modo?
	quemsi orem ut mihi nil credatid non ausit credere.
	Mnes.
	Immosi audias quae dicta dixit me adversum tibi.
	Chrys.
	Quiddixit? Mnes. Si tu illum solem sibi solemesse diceres
700	seillum lunam credere esse et noctem qui nunc est dies.
	Chrys.
	Emungamhercle hominem probe hodiene id nequiquam dixerit.
	Mnes.
	Nuncquid nos vis facere? Chrys. Enim nil nisiut ametis impero.
	ceterumquantum lubet me poscitote aurum: ego dabo.
	quidmihi refert Chrysalo esse nomennisi factis probo?
705	sednunc quantillum usust auri tibiMnesiloche? dic mihi.
	Mnes.
	Militinummis ducentis iam usus est pro Bacchide.
	Chrys.
	Egodabo. Mnes. Tum nobis opus estsumptu. C. Ahplacide volo
	unumquidque agamus: hoc ubi egerotum istuc agam.
	deducentis nummis primum intendam ballistam in senem;
710	eaballista si pervortam turrim et propugnacula
	rectaporta invadam extemplo in oppidum anticum et vetus:
	siid capsogeritote amicis vostris aurum corbibus
	sicutanimus sperat. Pist. Apud test animusnosterChrysale.
	Chrys.
	Nunctu abi introPistocleread Bacchidematque ecfer cito
	Pist.
715	Quid? C. Stilumceram et tabellaslinum. P. Iam faxo hicerunt.--
	Mnes.
	Quidnunc es facturus? id mihi dice. Chrys. Coctumstprandium?
	vosduo eritis atque amica tua erit tecum tertia?
	Mnes.
	Sicutdicis. Chrys. Pistoclero nulla amicaest? M. Immo adest.
	alteramille amat sororemego alteramambas Bacchides.
	Chrys.
720	Quidtu loquere? Mnes. Hocut futurisumus. Chrys. Vbist biclinium
	vobisstratum? Mnes. Quid idexquaeris? Chrys. Res itastdici volo.
	nescisquid ego acturus sim nec facinus quantum exordiar.
	Mnes.
	Cedomanum ac subsequere propius me ad fores. intro inspice.
	Chrys.
725	Euaxnimis bellus atque ut esse maxume optabam locus.
	Pist.
	Quaeimperavisti. imperatum bene bonis factum ilicost.
	Chrys.
	Quidparasti? Pist. Quae parari tu iussistiomnia.
	Chrys.
	Capestilum propere et tabellas tu has tibi. Mnes. Quidpostea?
	Chrys.
	Quodiubebo scribito istic. nam propterea <te> volo
730	scribereut pater cognoscat litteras quando legat.
	scribe. Mnes. Quidscribam? Chrys. Salutem tuo patri verbistuis.
	Pist.
	Quidsi potius morbum mortem scribat? id erit rectius.
	C.
	Neinterturba. M. Iam imperatum in cerainest. C. Dic quem ad modum.
	Mnes.
	'Mnesilochussalutem dicit suo patri.' Chrys. Adscribehoc cito:
735	'Chrysalusmihi usque quaque loquitur nec rectepater
	quiatibi aurum reddidi et quia non te fraudaverim.'
	Pist.
	Manedum scribit. Chrys. Celerem oportet esseamatoris manum.
	P.
	Atqueidem hercle em perdundum magis quam ad scribundumst cito.
	M.
	Loquere.hoc scriptumst. C. 'Nuncpater miprointu ab eo ut caveas tibi
740	sycophantiascomponitaurum ut abs ted auferat;
	etprofecto se ablaturum dixit.' plane adscribito.
	Mnes.
	Dicmodo. Chrys. 'Atque id pollicetur sedaturum aurum mihi
	quoddem scortis quodque in lustris comedim congraecempater.
	sedpatervide ne tibi hodie verba det: quaeso cave.'
	M.
745	Loquereporro. C. Adscribe dum etiam. M. Loquerequid scribam modo.
	Chrys.
	'Sedpaterquod promisisti mihite quaeso ut memineris
	neillum verberes; verum apud te vinctum adservato domi.'
	cedotu ceram ac linum actutum. age obligaobsigna cito.
	Mnes.
	Obsecroquid istis ad istunc usust conscriptis modum
750	uttibi ne quid credat atque ut vinctum te adservet domi?
	Chrys.
	Quiami ita lubet. potin ut cures te atque ut ne parcas mihi?
	meafiducia opus conduxi et meo periclo rem gero.
	Mnes.
	Aequomdicis. C. Cedotabellas. M. Accipe. C. Animumadvortite.
	Mnesilocheet tuPistoclereiam facite in biclinio
755	cumamica sua uterque accubitum eatisita negotiumst
	atqueibidem ubi nunc sunt lecti strati potetis cito.
	Pist.
	Numquidaliud? Chrys. Hocatque etiam: ubi eritaccubitum semel
	nequoquam exsurgatisdonec a me erit signum datum.
	Pist.
	Oimperatorem probum! Chrys. Iam bis bibisseoportuit.
	Mnes.
760	Fugimus.-- Chrys. Vosvostrum curate officiumego efficiam meum.


	Atto 4Scena 5	insanummagnum molior negotium
		metuoqueut hodie possiem emolirier.
		sednunc truculento mi atque saevo usus senest;
		namnon conducit huic sycophantiae
	765	senemtranquillum esse ubi me aspexerit.
		versaboego illum hodiesi vivoprobe.
		tamfrictum ego illum reddam quam frictum est cicer.
		adambulaboad ostiumutquando exeat
		extemploadvenienti ei tabellas dem in manum


	Atto 4Scena 6	Nicobvlvs
	770	Nimiumillaec res est magnae dividiae mihi
		supterfugissesic mihi hodie Chrysalum.
		Chrys.
		Salvossumiratus est senex. nunc est mihi
		adeundiad hominem tempus. Nic. Quis loquiturprope?
		atquehic quidemopinorChrysalust. Chrys. Accessero.
		Nic.
	775	Boneservesalve. quid fit? quam mox navigo
		inEphesumut aurum repetam ab Theotimo domum?
		taces?per omnis deos adiurout ni meum
		gnatumtam amem atque ei facta cupiam quae is velit
	780	uttua iam virgis latera lacerentur probe
		ferratusquein pistrino aetatem conteras.
		omniarescivi scelera ex Mnesilocho tua.
		Chrys.
		Mencriminatust? optimest: ego sum malus
		egosum sacerscelestus. specta rem modo;
	785	egoverbum faciam <nullum>. Nic. Etiamcarnufex
		minitare? Chrys. Noscestu illum actutum qualis sit.
		nunchas tabellas ferre me iussit tibi.
		orabatquod istic esset scriptum ut fieret.
		Nic.
		Cedo. Chrys. Noscesignum. Nic. Novi. ubi ipseest? Chrys. Nescio.
	790	niliam me oportet scire. oblitus sum omnia.
		sciome esse servom. nescio etiam id quod scio.
		nuncab trasenna hic turdus lumbricum petit;
		pendebithodie pulcreita intendi tenus.
		Nic.
		Manedum parumper; iam exeo ad teChrysale.--
		Chrys.
	795	Vtverba mihi datut nescio quam rem gerat.
		servosarcessit intus qui me vinciant.
		benenavis agitaturpulcre haec confertur ratis.
		sedconticiscamnam audio aperiri fores.


	Atto4 Scena 7	Nic.
		Constringetu illiArtamoactutum manus.
		Chrys.
	800	Quidfeci? Nic. Impinge pugnumsi muttiverit.
		quidhae locuntur litterae? Chrys. Quid merogas?
		utab illo accepiad te obsignatas attuli.
		Nic.
		Ehotu* loquitatusne es gnato meo
		maleper sermonemquia mi id aurum reddidit
	805	ette dixisti id aurum ablaturum tamen
		persycophantiam? Chrys. Egone istucdixi? Nic. Ita.
		Chrys.
		Quishomost qui dicat me dixisse istuc? Nic. Tace
		nullushomo dicit: hae tabellae te arguont
		quastu attulisti. em hae te vinciri iubent.
		Chrys.
	810	AhaBellorophontem tuos me fecit filius:
		egomettabellas tetuli ut vincirer. sine.
		Nic.
		Proptereahoc faciout suadeas gnato meo
		utpergraecetur tecumtervenefice.
		Chrys.
		Ostultestultenescis nunc venire te;
	815	atquein eopse adstas lapideut praeco praedicat.
		Nic.
		Responde:quis me vendit? Chrys. Quem di diligunt
		adulescensmoriturdum valet sentit sapit.
		huncsi ullus deus amaretplus annis decem
		plusiam viginti mortuom esse oportuit:
	820	terraiodium ambulatiam nil sapit
		necsentittantist quantist fungus putidus.
		Nic.
		Tunterrae me odium esse autumas? abducite hunc
		introatque adstringite ad columnam fortiter.
		numquamauferes hinc aurum. Chrys. At qui iamdabis.
		Nic.
	825	Dabo? Chrys. Atqueorabis me quidem ultro ut auferam
		cumillum rescisces criminatorem meum
		quantoin periclo et quanta in pernicie siet.
		tumlibertatem Chrysalo largibere;
		egoadeo numquam accipiam. Nic. Dicscelerumcaput
	830	dicquo in periclo est meus Mnesilochus filius?
		Chrys.
		Sequerehac mefaxo iam scies. Nic. Quo gentium?
		Chrys.
		Tresunos passus. Nic. Vel decem. Chrys. AgedumtuArtamo
		foremhanc pauxillum aperi; placidene crepa;
		satest. accede huc tu. viden convivium?
		Nic.
	835	Videoexadvorsum Pistoclerum et Bacchidem.
		Chrys.
		Quisunt in lecto illo altero? Nic. Interiimiser.
		Chrys.
		Novistinehominem? Nic. Novi. Chrys. Dicsodes mihi
		bellanvidetur specie mulier? Nic. Admodum.
		Chrys.
		Quidillammeretricemne esse censes? Nic. Quippini?
		Chrys.
	840	Frustraes. Nic. Quis igiturobsecrost? Chrys. Inveneris.
		exme quidem hodie numquam fies certior.


	Atto 4Scena 8	Cleomachvs
		Meamnehic MnesilochusNicobuli filius
		per vimut retineat mulierem? quae haec factiost?
		Nic.
		Quisillest? Chrys. Per tempus hic venit milesmihi.
		Cleom.
	845	Non mearbitratur militemsed mulierem
		qui memeosque non queam defendere.
		namneque Bellona mi umquam neque Mars creduat
		niillum exanimalem faxosi convenero
		niveexheredem fecero vitae suae.
		Nic.
	850	Chrysalequis ille est qui minitatur filio?
		Chrys.
		Vir hicest illius mulieris quacum accubat.
		Nic.
		Quidvir? Chrys. Virinquam. Nic. Nuptanestillaobsecro?
		Chrys.
		Scieshaud multo post. Nic. Oppido interii miser.
		Chrys.
		Quidnunc? scelestus tibi videtur Chrysalus?
	855	agenunc vincito meauscultato filio.
		dixintibi ego illum inventurum te qualis sit?
		Nic.
		Quidnunc ego faciam? Chrys. Iube sis me exsolvicito;
		nam niego exsolvoriam manufesto hominem opprimet.
		Cleom.
		Nihilest lucri quod me hodie facere mavelim
	860	quamillum cubantem cum illa opprimereambo ut necem.
		Chrys.
		Audinquae loquitur? quin tu me exsolvi iubes?
		Nic.
		Exsolviteistum. periipertimui miser.
		Cleom.
		Tumillamquae corpus publicat volgo suom
		faxo sehaud dicat nactam quem derideat.
		Chrys.
	865	Paciscicum illo paulula pecunia
		potes. Nic. Pacisceergoobsecroquid tibi lubet
		dum nemanifesto hominem opprimat neve enicet.
		Cleom.
		Nuncnisi ducenti Philippi redduntur mihi
		iamillorum ego animam amborum exsorbebo oppido.
		Nic.
	870	Emilluc paciscesi potes; perge obsecro
		paciscequid vis. Chrys. Ibo et faciam sedulo.
		quidclamas? Cleom. Vbi erus tuosest? Chrys. Nusquam. nescio.
		vistibi ducentos nummos iam promittier
		ut neclamorem hic facias neu convicium?
		Cleom.
	875	Nihilest quod malim. Chrys. Atque ut tibi malamulta ingeram?
		Cleom.
		Tuoarbitratu. Nic. Vt subblanditur carnufex.
		Chrys.
		Paterhic Mnesilochi est; sequereis promittet tibi.
		tuaurum rogato; ceterum verbum sat est.
		Nic.
		Quidfit? Chrys. Ducentis Philippis rempepigi. Nic. Ahsalus
	880	measervavisti me. quam mox dico 'dabo'?
		Chrys.
		Rogahunc tutu promitte huic. Nic. Promittoroga.
		Cleom.
		Ducentosnummos aureos Philippos probos
		dabin? Chrys. 'Dabuntur'inque. responde. Nic. Dabo.
	Chrys.
	Quidnuncimpure? numquid debetur tibi?
885	quidilli molestu's? quid illum morte territas?
	et egote et ille mactamus infortunio.
	si tibiest machaeraat nobis veruinast domi:
	quaquidem te faciamsi tu me inritaveris
	confossioremsoricina nenia.
890	iamdudum hercle equidem sentiosuspicio
	quae tesollicitet: eum esse cum illa muliere.
	Cleom.
	Immoest quoque. Chrys. Ita me Iuppiter IunoCeres
	MinervaLatona Spes Opis Virtus Venus
	CastorPolluces Mars Mercurius Hercules
895	SummanusSol Saturnus dique omnes ament
	ut illecum illa neque cubat neque ambulat
	nequeosculatur neque illud quod dici solet.
	Nic.
	Vtiurat! servat me ille suis periuriis.
	Cleom.
	Vbinunc Mnesilochus ergost? Chrys. Rus misitpater.
900	illaautem in arcem abiit aedem visere
	Minervae.nunc apertast. ivise estne ibi.
	Cleom.
	Abeo adforum igitur. Chrys. Vel hercle in malamcrucem.
	Cleom.
	Hodieexigam aurum hoc? Chrys. Exigeac suspendete:
	nesupplicare <hunc> censeas <tibi>nihili homo.--
905	illeest amotus. sine me (per teereopsecro
	deosimmortales) ire huc intro ad filium.
	Nic.
	Quid eointro ibis? Chrys. Vt eum dictis plurumis
	castigemcum haec sic facta ad hunc faciat modum.
	Nic.
	Immooro ut faciasChrysaleet ted opsecro
910	caveparsis in eum dicere. Chrys. Etiam memones?
	satinest si plura ex me audiet hodie mala
	quamaudivit umquam Clinia ex Demetrio?--
	Nic.
	Lippiillic oculi servos est simillimus:
	si nonestnolis esse neque desideres;
915	si estabstinere quin attingas non queas.
	nam niillic hodie forte fortuna hic foret
	milesMnesilochum cum uxore opprimeret sua
	atqueobtruncaret moechum manufestarium.
	nuncquasi ducentis Philippis emi filium
920	quosdare promisi militi: quos non dabo
	temereetiam prius quam filium convenero.
	numquamedepol quicquam temere credam Chrysalo;
	verumlubet etiam mi has perlegere denuo:
	aequomsttabellis consignatis credere.--


	Atto 4Scena 9	Chrysalvs
	925	Atridaeduo fratres cluent fecisse facinus maxumum
		quomPriami patriam Pergamum divina moenitum manu
		armisequisexercitu atque eximiis bellatoribus
		millecum numero navium decumo anno post subegerunt.
		nonpedibus termento fuit praeut ego erum expugnabo meum
	930	sineclasse sineque exercitu et tanto numero militum.
		[cepiexpugnavi amanti erili filio aurum ab suo patre.]
		nuncprius quam huc senex venitlibet lamentari dum exeat.
		oTroiao patriao Pergamumo Priame periisti senex
		quimisere male mulcabere quadringentis Philippis aureis.
	935	namego has tabellas obsignatas consignatas quas fero
		nonsunt tabellaesed equos quem misere Achivi ligneum.
		[EpiustPistoclerus: ab eo haec sumptae; Mnesilochus Sino est
		relictusellum non in busto Achillised in lecto accubat;
		Bacchidemhabet secum: ille olim habuit ignem qui signum daret
	940	huncipsum exurit; ego sum Vlixescuius consilio haec gerunt.]
		tumquae hic sunt scriptae litteraehoc in equo insunt milites
		armatiatque animati probe. ita res successit mi usque adhuc.
		atquehic equos non in arcemverum in arcam faciet impetum:
		exitiumexcidium exlecebra fiet hic equos hodie auro senis.
	945	nostroseni huic stolidoei profecto nomen facio ego Ilio;
		milesMenelaustego Agamemnoidem Vlixes Lartius
		MnesilochustAlexanderqui erit exitio rei patriae suae;
		isHelenam avexitcuia causa nunc facio obsidium Ilio.
		namilli itidem Vlixem audiviut ego sumfuisse et audacem et malum:
	950	<in>dolis ego prensus sumille mendicans paene inventus interiit
		dumibi exquirit fata Iliorum; adsimiliter mi hodie optigit.
		vinctussumsed dolis me exemi: item se ille servavit dolis.
		Iliotria fuisse audivi fata quae illi forent exitio:
		signumex arce si periisset; alterum etiamst Troili mors;
	955	tertiumcum portae Phrygiae limen superum scinderetur:
		pariaitem tria eis tribus sunt fata nostro huic Ilio.
		namdudum primo ut dixeram nostro seni mendacium
		etde hospite et de auro et de lemboibi signum ex arce iam abstuli.
		iamduo restabant fata tuncnec magis id ceperam oppidum.
	960	postubi tabellas ad senem detuliibi occidi Troilum
		cumcensuit Mnesilochum cum uxore esse dudum militis.
		[ibivix me exsolvi: id periclum adsimiloVlixem ut praedicant
		cognitumab Helena esse proditum Hecubae; sed ut olim ille se
		blanditiisexemit et persuasit se ut amitteret
	965	itemego dolis me illo extuli e periclo et decepi senem.]
		postcum magnifico militeurbes verbis qui inermus capit
		conflixiatque hominem reppuli; dein pugnam conserui seni:
		eumego adeo uno mendacio deviciuno ictu extempulo
		cepispolia. is nunc ducentos nummos Philippos militi
	970	quosdare se promisitdabit.
		nuncalteris etiam ducentis usus estqui dispensentur
		Iliocaptout sit mulsum qui triumphent milites.
		[sedPriamus hic multo illi praestat: non quinquaginta modo
		quadringentosfilios habet atque equidem omnis lectos sine probro:
	975	eosego hodie omnis contruncabo duobus solis ictibus.]
		[nuncPriamo nostro si est quis emptorcomptionalem senem
		vendamegovenalem quem habeoextemplo ubi oppidum expugnavero.]
		sedPriamum adstantem eccum ante portam video. adibo atque adloquar.
		Nicobvlvs
		Quoianamvox prope me sonat? Chrys. ONicobule. Nic. Quid fit?
	980	quidquod te misiecquid egisti? Chrys. Rogas?congredere. Nic. Gradior.
		Chrys.
		Optumussum orator. ad lacrumas coegi hominem castigando
		malequedictisquae quidem quivi comminisci. Nic. Quidait? C. Verbum
		nullumfecit: lacrumans tacitus auscultabat quae ego loquebar;
		tacitusconscripsit tabellasobsignatas mi has dedit.
	985	tibime iussit daresed metuone idem cantent quod priores.
	noscesignum. estne eius? Nic. Novi. libetperlegere has. C. Perlege.
	nuncsuperum limen scinditurnunc adest exitium Ilio
	turbatequos lepide ligneus. Nic. Chrysaleadesdum ego has perlego.
	Chrys.
988a	Quidme tibi adesse opus est? N. Volo[ut quodiubeo facias]
	utscias quae hic scripta sient.
	Chrys.
989a	Nilmoror neque scire volo.
	Nic.
990	Tamenades. Chrys. Quid opust? Nic. Taceas:
990a	quodiubeo id facias. Chrys. Adero.
	Nic.
	Eugelitteras minutas. Chrys. Qui quidem videatparum;
	verumqui satis videatgrandes satis sunt. Nic. Animumadvortito igitur.
	Chrys.
	Noloinquam. Nic. At volo inquam. Chrys. Quidopust? Nic. At enim id quod te iubeofacias.
	Chrys.
	Iustumst<ut> tuos tibi servos tuo arbitratu serviat.
	Nic.
995	Hocage sis nunciam. C. Vbi lubetrecita:aurium operam tibi dico.
	Nic.
	Ceraequidem haud parsit neque stilo;
996a	sedquidquid estpellegere certumst.
	'Paterducentos Philippos quaeso Chrysalo
	dasi esse salvom vis me aut vitalem tibi.'
	malumquidem hercle magnum. Chrys. Tibidico. Nic. Quid est?
	Chrys.
1000	Nonprius salutem scripsit? Nic. Nusquamsentio.
	Chrys.
	Nondabissi sapies; verum si das maxume
	neille alium gerulum quaeratsi sapietsibi:
	namego non laturus sumsi iubeas maxume.
	satsic suspectus sumcum careo noxia.
	Nic.
1005	Auscultaporrodum hoc quod scriptumst perlego.
	Chrys.
	Indea principio iam inpudens epistula est.
	Nic.
	'Pudetprodire me ad te in conspectumpater:
	tantumflagitium te scire audivi meum
	quodcum peregrini cubui uxore militis.'
1010	polhaud derides; nam ducentis aureis
	Philippisredemi vitam ex flagitio tuam.
	Chrys.
	Nihilest illorum quin ego illi dixerim.
	Nic.
	'Stultefecisse fateor. sed quaesopater
	nemein stultitia si deliquideseras.
1015	egoanimo cupido atque oculis indomitis fui;
	persuasumstfacere quoius me nunc facti pudet.'
	priuste cavisse ergo quam pudere aequom fuit.
	Chrys.
	Eademistaec verba dudum illi dixi omnia.
	Nic.
	'Quaesout sat habeas idpaterquod Chrysalus
1020	meobiurigavit plurumis verbis malis
	etme meliorem fecit praeceptis suis
	utte ei habere gratiam aequom sit bonam.'
	Chrys.
	Estneistuc istic scriptum? Nic. Em spectatumscies.
	Chrys.
	Vtqui deliquit supplex est ultro omnibus.
	Nic.
1025	'Nuncsi me fas est obsecrare abs tepater
	damihi ducentos nummos Philipposte obsecro.'
	Chrys.
	Neunum quidem herclesi sapis. Nic. Sineperlegam.
	'egoius iurandum verbis conceptis dedi
	daturumid me hodie mulieri ante vesperum
1030	priusquam a me abiret. nuncpaterne perierem
	curaatque abduce me hinc ab hac quantum potest
	quampropter tantum damni feci et flagiti.
	cavetibi ducenti nummi dividiae fuant;
	sescentatanta reddamsi vivotibi.
1035	valeatque haec cura'. quid nunc censesChrysale?
	Chrys.
	Nihilego tibi hodie consili quicquam dabo
	nequeego haud committam utsi quid peccatum siet
	fecissedicas de mea sententia.
	verumut ego opinorsi ego in istoc sim loco
1040	dempotius aurum quam illum corrumpi sinam.
	duaecondiciones sunt: utram tu accipias vide:
	velut aurum perdas vel ut amator perieret.
	egoneque te iubeo neque vetoneque suadeo.
	Nic.
	Miseretme illius. Chrys. Tuos estnon mirumfacis.
1045	siplus perdundum sitperiisse suaviust
	quamillud flagitium volgo dispalescere.
	Nic.
	Neille edepol Ephesi multo mavellem foret
	dumsalvos essetquam revenisset domum.
	quidego istic? quod perdundumst properem perdere.
1050	binosducentos Philippos iam intus ecferam
	etmiliti quos dudum promisi miser
	etistos. mane isticiam exeo ad teChrysale.--
	Chrys.
	Fitvasta Troiascindunt proceres Pergamum.
	sciviego iam dudum fore me exitio Pergamo.
1055	edepolqui me esse dicat cruciatu malo
	dignumne ego cum illo pignus haud ausim dare;
	tantasturbellas facio. sed crepuit foris:
	ecferturpraeda ex Troia. taceam nunciam.
	Nic.
	Capehoc tibi aurumChrysaleifer filio.
1060	egoad forum autem hinc ibout solvam militi.
	Chrys.
	Nonequidem accipiam. proin tu quaeras qui ferat.
	noloego mihi credi. Nic. Cape veroodiosefacis.
	Chrys.
	Nonequidem capiam. Nic. At quaeso. C. Dicout res se habet.
	Nic.
	Morare. Chrys. Noloinquamaurum concredi mihi.
1065	velda aliquem qui servet me. Nic. Oheodiosefacis.
	Chrys.
	Cedosi necesse est. Nic. Cura hoc. iam ego hucrevenero.--
	Chrys.
	Curatumest--esse te senem miserrumum.
	hocest incepta efficere pulcre: bellule
	mievenitut ovans praeda onustus incederem;
1070	salutenostra atque urbe capta per dolum
	domumreduco integrum omnem exercitum.
	sedspectatoresvos nunc ne miremini
	quodnon triumpho: pervolgatum estnil moror;
	verumtamen accipientur mulso milites.
1075	nunchanc praedam omnem iam ad quaestorem deferam.


	Atto 4Scena 10	Philoxenvs
		Quammagis in pectore meo foveo quas meus filius turbas turbet
		quamse ad vitam et quos ad mores praecipitem inscitus capessat
		magiscurae est magisque adformidone is pereat neu corrumpatur.
		sciofui ego illa aetate et feci illa omniased more modesto;
	1080	nequeplacitant mores quibus video volgo <in> gnatos esseparentes:
		[duxihabui scortumpotavidedidonavised enim id raro.]
		egodare me meo gnato instituiut animo obsequium sumere possit;
		aequomesse putosed nimis nolo desidiae ei dare ludum.
		nuncMnesilochumquod mandavi
	1084a	visoecquid eum ad virtutem aut ad
	1085	frugemopera sua compuleritsic
		uteumsi convenitscio fe-
		cisse:eost ingenio natus.


	Atto 5Scena 1	Nicobvlvs
		Quicumqueubi ubi suntqui fuerunt quique futuri sunt posthac
		stultistolidifatuifungibardiblennibuccones
		solusego omnis longe antideo
		stultitiaet moribus indoctis.
	1090	periipudet: hocine me aetatis
	1090	ludosbis factum esse indigne?
		magisquam id reputotam magis uror
		quaemeus filius turbavit.
		perditussum atque eradicatus
		sumomnibus exemplis excrucior.
		omniame mala consectantur
		omnibusexitiis interii.
		Chrysalusmed hodie laceravit
		Chrysalusme miserum spoliavit:
	1095	isme scelus auro usque attondit
	1095	dolisdoctis indoctumut lubitumst.
		itamiles memorat meretricem esse
		eamquam ille uxorem esse aiebat
		omniaqueut quidque actum est memoravit
		eamsibi hunc annum conductam
		relicuomid auri factum quod ego ei
		stultissimushomo promisissem: hoc
		hocest quo <cor> peracescit;
		hocest demum quod percrucior
	1100	mehoc aetatis ludificari
	1100	[immoedepol sic ludos factum]
		canocapite atque alba barba
		miserumme auro esse emunctum.
		periihoc servom meum non nauci facere esse ausum! atque egosi alibi
		plusperdiderimminus aegre habeam minusque id mihi damno ducam.
		Phil.
		Certohic prope me mihi nescio quis loqui visust; sed quem video?
	1105	hicquidemst pater Mnesilochi. N. Eugesociumaerumnae et mei mali video.
		Philoxenesalve. Phil. Et tu. unde agis? Nic. Vndehomo miser atque infortunatus.
		P.
		Atpol ego ibi sumesse ubi miserum hominem decet atqueinfortunatum.
		Nic.
		Igiturpari fortunaaetate ut sumusutimur. Phil. Sicest. sed tu
		quidtibist? Nic. Pol mihi paridem est quodtibi.
		Phil.
	1110	Numquidnam ad filium haec aegritudo attinet?
		Nic.
		Admodum. Phil. Idemmihi morbus in pectorest.
		Nic.
		Atmihi Chrysalus optumus homo
		perdiditfiliumme atque rem omnem meam.
		Phil.
		Quidtibi ex filio namobsecroaegrest? Nic. Scies:
	1115	idperit cum tuo: ambo aeque amicas habent.
		Phil.
		Quiscis? Nic. Vidi Phil. Eimihidisperii.
		Nic.
		Quiddubitamus pultare atque huc evocare ambos foras?
		Phil.
		Haudmoror. Nic. Heus Bacchisiube sis actutumaperiri fores
		nisimavoltis fores et postes comminui securibus.


	Atto 5Scena 2	Bacchis
	1120	Quissonitu ac tumultu tanto nominat me atque pultat aedes?
		Nic.
		Egoatque hic. Bacch. Quid hoc est negoti namamabo?
	1121a	quishas huc ovis adegit?
		Nic.
		Ovisnos vocant pessumae. Soror Pastor harum
		dormitquom haec eunt sic a pecu balitantes.
		Bacch.
		Atpol nitenthaud sordidae videntur ambae.
		Sor.
	1125	Attonsaehae quidem ambae usque sunt. Phil. Vtvidentur
		deriderenos. Nic. Sine suo usque arbitratu.
		Bacch.
		Rerinter in anno tu has tonsitari?
		Sor.
		Polhodie altera iam bis detonsa certo est.
		Bacch.
		Vetulaesuntthimiame. Sor. At bonas fuisse credo.
		Bacch.
	1130	Videnlimulisobsecrout intuentur?
		Sor.
		Ecastorsine omni arbitror malitia esse.
		Phil.
		Meritohoc nobis fitqui quidem huc venerimus.
		Bacch.
		Coganturquidem intro. Sor. Haud scio quid eo opussit
		quaenec lac nec lanam ullam habent. sic sine astent.
	1135	exsolverequanti fuereomnis fructus
		iamillis decidit. non videsut palantes
		solaeliberae
		grassentur?quin aetate credo esse mutas:
	1138a	nebalant quidemquom a pecu cetero absunt.
		stultaeatque haud malae videntur.
		Sor.
	1140	Revortamurintrosoror. Nic. Ilico ambae
	1140a	manete:haec oves volunt vos.
		Sor.
		Prodigiumhoc quidemst: humana nos voce appellant oves.
		Nic.
		Haecoves vobis malam rem magnamquam debentdabunt.
		Bacch.
		Siquam debeste condono: tibi habenumquam abs te petam.
		sedquid est quapropter nobis vos malum minitamini?
		Phil.
	1145	Quianostros agnos conclusos istic esse aiunt duos.
		Nic.
		Etpraeter eos agnos meus est istic clam mordax canis:
		quinisi nobis producuntur iam atque emittuntur foras
		arietestruces nos erimusiam in vos incursabimus.
		B.
		Sororest quod te volo secreto. S. Ehoamabo. N. Quo illaec abeunt?
		Bacch.
	1150	Senemillum tibi dedo ulterioremlepide ut lenitum reddas;
		egoad hunc iratum adgrediar<si> possumus nos hos introinlicere huc.
		S.
		Meumpensum ego lepide accuraboquamquam odiost mortem amplexari.
		B.
		Facitout facias. S. Taceas. tu tuom facito: egoquod dixi haud mutabo.
		Nic.
		Quidillaec illic in consilio duae secreto consultant?
		Phil.
	1155	Quidais tuhomo? Nic. Quid me vis?
		Phil.
1155a	Pudetdicere me tibi quiddam.
	N.
	Quidest quod pudeat? P. Sed amico homini tibiquod volo credere certumst.
	nihilisum. Nic. Istuc iam pridem scio. sed quinihili es? id memora.
	Phil.
	Tactussum vehementer visco;
	corstimulo foditur. Nic. Pol tibi multo
	aequiusest coxendicem.
1160	sedquid istuc est? etsi iam ego ipsus quid sit probe scire puto me;
	verumaudire etiam ex te studeo. Phil. Videnhanc? Nic. Video. Phil. Haudmala est mulier.
	Nic.
	Polvero ista mala et tu nihili. Phil. Quidmulta? ego amo. Nic. An amas? Phil. naigar.
	Nic.
	Tunhomo putideamator istac fieri aetate audes? Phil. Quinon?
	Nic.
	Quiaflagitium est. Phil. Quid opust verbis? meofilio non sum iratus
1165	nequete tuost aequom esse iratum: si amantsapienter faciunt.
	Bacch.
	Sequerehac. Nic. Eunt eccas tandem
	probriperlecebrae et persuastrices.
	quidnunc? etiam redditis nobis
	filioset servom? an ego experior
	tecumvim maiorem? Phil. Abin hinc?
	nonhomo tu quidem esqui istoc pacto tam lepidam inlepide appelles.
	Bacch.
1170	Senexoptime quantumst in terrasine <me> hoc exorare abs te
	utistuc delictum desistas tanto opere ire oppugnatum.
	Nic.
	Niabeasquamquam tu bella es
	malumtibi magnum dabo iam. Bacch. Patiar
	nonmetuone quid mihi doleat
	quodferias. Nic. Vt blandiloquast!
	eimihimetuo. Sor. Hic magis tranquillust.
	Bacch.
1175	Ihac mecum intro atque ibisi quid vis
1175	filiumconcastigato.
	N.
	Abina mescelus? B. Sinemea pietasteexorem. N. Exores tu me?
	S.
	Egoquidem ab hoc certe exorabo. P. Immo ego teorout me intro abducas.
	Sor.
	Lepidumte. Phil. At scin quo pacto me ad te introabducas? Sor. Mecum ut sis.
	Phil.
	Omniaquae cupio commemoras.
	Nic.
	Vidiego nequam hominesverum te
1180	neminemdeteriorem. Phil. Ita sum.
	Bacch.
	Ihac mecum introubi tibi sit lepide victibusvino atqueunguentis.
	Nic.
	Satissatis iam vostrist convivi:
	menil paenitet ut sim acceptus:
	quadringentisPhilippis filius me et
	Chrysaluscircumduxerunt.
	quemquidem ego ut non excruciem
	alterumtantum auri non meream.
	Bacch.
1185	Quidtandemsi dimidium auri
1185	redditurin hac mecum intro? atque ut
	eisdelicta ignoscas. Phil. Faciet.
	Nic.
	Minimenolo. nil mororsine sic.
	maloillos ulcisci ambo.
	Phil.
	Etiamtuhomo nihili? quod di dant boni cave culpa tua amissis:
	dimidiumauri datur: accipiaspotesque et scortum accumbas.
	Nic.
1190	Egonubi filius corrumpatur meusibi potem? Phil. Potandumst.
	Nic.
	Ageiamid ut ut estetsi est dedecoripatiarfacere inducamanimum:
	egoncum haec cum illo accubetinspectem? Bacch. Immoequidem pol tecum accumbam
85a 1192a	teamabo et te amplexabor.
	Nic.
	Caputpruritperiivix negito.
	Bacch.
	Nontibi venit in mentemamabo
	sidum vivas tibi bene facias
1195	tampol id quidem esse haud perlonginquom
1195	nequesi hoc hodie amissispost in
1195a	morteeventurum esse umquam?
	N.
	Quidago? P. Quid agas? rogitas etiam? N. Libetet metuo. B. Quid metuis?
	Nic.
	Neobnoxius filio sim et servo. Bacch. Melmeumamaboetsi haec fiunt
	tuost:unde illum sumere censesnisi quod tute illi dederis?
	hancveniam illis sine te exorem. Nic. Vtterebrat! satin offirmatum
1200	quodmihi eratid me exorat?
	tuasum opera et propter te improbior. Bacch. Neminisquam mea mavellem.
	satinego istuc habeo firmatum? Nic. Quod semeldixi haud mutabo.
	Bacch.
	Itdiesite intro accubitum
	filiivos exspectant intus. Nic. Quam quidemactutum emoriamur.
	S.
1205	Vesperhic estsequimini. N. Ducite nos quo lubettamquam quidem addictos.
	Bacch.
	Lepideipsi hi sunt captisuis qui filiis fecere insidias.
	Grex
	Hisenes nisi fuissent nihili iam inde ab adulescentia
	nonhodie hoc tantum flagitium facerent canis capitibus;
	nequeadeo haec faceremusni antehac vidissemus fieri
1210	utapud lenones rivales filiis fierent patres.
	spectatoresvos valere volumus et clare adplaudere.