home page
pagina iniziale |
by |
|
Esopo
1.Accipiter et Columbae.
Columbaemilvi metu accipitrem rogaveruntut eas
defenderet.Ille annuit. At in columbare receptus
uno diemajorem stragem ediditquam milvus longo
temporepotuisset edere. --Fabula docetmalorum
patrociniumvitandum esse.
2. Mus etMilvus.
Milvuslaqueis irretitus musculum exoravitut eum
corrosisplagis liberaret. Quo factomilvus
liberatusmurem arripuit et devoravit. --Haec fabula
ostenditquam gratiam mali pro beneficiis reddere
soleant.
3. Hoeduset Lupus.
Hoedusstans in tecto domus lupo praetereunti
maledixit.Cui lupusnon tuinquitsed tectum mihi
maledicit.--Saepe locus et tempus homines timidos
audacesreddit.
4. Grus etPavo.
Pavo coramgrue pennas suas explicansquanta est
inquitformositas mea et tua deformitas! At grus
evolanset quanta estinquitlevitas mea et tua
tarditas!--Monet haec fabulane ob aliquod bonum
quod nobisnatura tribuitalios contemnamus quibus
naturaalia et fortasse majora dedit.
5. Pavo.
Pavograviter conquerebatur apud Junonemdominam
suamquodvocis suavitas sibi negata esset dum
lusciniaavis tam parum decoracantu excellat. Cui
Junoetmeritoinquit; non enim omnia bona in unum
conferrioportuit.
6. Ansereset Grues.
In eodemquondam prato pascebantur anseres et grues.
Advenientedomino pratigrues facile avolabant: sed
anseresimpediti corporis gravitatedeprehensi et
mactatisunt. --Sic saepe pauperes cum potentioribus
in eodemcrimine deprehensisoli dant poenamdum
illi salvievadunt.
7. Capraet Lupus.
Lupuscapram in alta rupe stantem conspicatuscur
noninquitrelinquis nuda illa et sterilia locaet
hucdescendis in herbidos camposqui tibi laetum
pabulumofferunt? Cui respondit capra: mihi non est
in animodulcia tutis praeponere.
8. Venteret Membra.
Membraquondam dicebant ventri: nosne te semper
ministerionostro alemusdum ipse summo otio
frueris?Non faciemus. Dum igitur ventri cibum
subducuntcorpus debilitaturet membra sero
invidiaesuae poenituit.
9. Caniset Boves.
Canisiacebat in praesepi bovesque latrando a pabulo
arcebat.Cui unus boumquanta istainquitinvidia
estquodnon paterisut eo cibo vescamurquem tu
ipsecapere nec velis nec possis! --Haec fabula
invidiaeindolem declarat.
10. Vulpeset Leo.
Vulpesquae nunquam leonem videratquum ei forte
occurrissetleoita est perterritaut paene
morereturformidine. Eundem conspicata iterumtimuit
quidemsed nequaquam ut antea. Tertio illi obviam
factaausa est etiam propius accedereeumque
alloqui.
11.Cancri.
Cancerdicebat filio: mi filine sic obliquis semper
gressibusincedesed recta via perge. Cui illemi
paterresponditlibenter tuis praeceptis obsequar
si teprius idem facientem videro. --Docet haec
fabulaadolescentiam nulla re magisquam exemplis
instrui.
12. Boves.
In eodemprato pascebantur tres boves in maxima
concordiaet sic ab omni ferarum incursione tuti
erant. Seddissidio inter illos ortosinguli a feris
petiti etlaniati sunt. --Fabula docet quantum boni
sitconcordia.
13.Asinus.
Asinuspelle leonis indutusterritabat homines et
bestiastanquam leo esset. Sed fortedum se
celeriusmovetaures eminebant: unde agnitusin
pistrinumabductus estubi poenas petulantiae dedit.
--Haecfabula stolidos notatqui immeritis honoribus
superbiunt.
14. Mulieret Gallina.
Mulierquaedam habebat gallinamquae ei quotidie
ovumpariebat aureum. Hinc suspicari coepitillam
aurimassam intus celareet gallinam occidit. Sed
nihil inea reperitnisi quod in aliis gallinis
reperirisolet. Itaque dum majoribus divitiis
inhiabatetiam minores perdidit.
15.Viatores et Asinus.
Duo quiuna iter faciebantasinum oberrantem in
solitudineconspicatiaccurrunt laetiet uterque
eum sibivindicare coepitquod eum prior
conspexisset. Dum vero contendunt et rixanturnec a
verberibusabstinentasinus aufugitet neuter eo
potitur.
16. Corvuset Lupi.
Corvuspartem praedae petebat a lupisquod eos totum
diemcomitatus esset. Cui illinon tu nosinquiunt
sedpraedam sectatus esidque eo animo ut ne nostris
quidemcorporibus parceressi exanimarentur. Merito
inactionibus non spectaturquid fiatsed quo animo
fiat.
17.Pastores et Lupus.
Pastorescaesa ove convivium celebrabant. Quod quum
lupuscerneretegoinquitsi agnum rapuissem
quantustumultus fieret! At isti impune ovem
comedunt!Tum unus illorumnos enim inquitnostra
non alienaove epulamur.
18.Carbonarius et Fullo.
Carbonariusqui spatiosam habebat domuminvitavit
fullonemut ad se commigraret. Ille respondit:
quaenaminter nos esse possit societas? quum tu
vestesquas ego nitidas reddidissemfuligine et
maculisinquinaturus esses. --Haec fabula docet
dissimilianon debere conjungi.
19.Tubicen.
Tubicen abhostibus captusne meinquit
interficite;nam inermis sumneque quidquam habeo
praeterhanc tubam. At propter hoc ipsuminquiunt
teinterimemus; quodquum ipse pugnandi sis
imperitusalios ad pugnam incitare soles. --Fabula
docetnonsolum maleficos esse puniendossed etiam
eosquialios ad male faciendum irritent.
20.Accipitres et Columbae.
Accipitresquondam acerrime inter se belligerabant.
Hoscolumbae in gratiam reducere conatae effecerunt
ut illipacem inter se facerent. Qua firmata
accipitresvim suam in ipsas columbas converterunt.
Haecfabula docetpotentiorum discordias
imbecillioribussaepe prodesse.
21. Mulieret Gallina.
Muliervidua gallinam habebatquae ei quotidie unum
ovumpariebat. Illa existimabatsi gallinam
diligentiussaginare foreut illa bina aut terno ova
quotidiepareret. Quum autem cibo superfluo gallina
pinguisesset factaplane ova parere desiit. --Haec
fabuladocetavaritiam saepe damnosam esse.
22. Vulpeset Uva.
Vulpesuvam in vite conspicataad illam subsiliit
omniumvirium suarum contentionesi eam forte
attingereposset. Tandem defatigata inani labore
discedensdixit: at nunc etiam acerbae suntnec eas
in viarepertas tollerem. Haec tabula docetmultos
eacontemnerequae se assequi posse desperent.
23. Vulpeset Leaena.
Vulpesleaenam exprobrabatquod non nisi unum
catulumpareret. Huic dicitur respondisseunumsed
leonem.--Haec fabulanon copiamsed bonitatem
rerumaestimandam essedocet.
24. Mures.
Muresaliquando habuerunt consiliumquomodo a fele
caverent.Multis aliis propositisomnibus placuit
ut eitintinnabulum annecteretur: sic enim ipsos
sonituadmonitoseam fugere posse. Sed quum jam
intermures quaerereturqui feli tintinnabulum
annecteretnemo repertus est. --Fabula docetin
suadendoplurimos esse audacessed in ipso periculo
timidos.
25. CanisMordax.
Canimordaci paterfamilias jussit tintinnabulum ex
aereappendiut omnes eum cavere possent. Ille vero
aeristinnitu gaudebatet quasi virtutis suae
praemiumessetalios canes prae se contemnere
coepit.Cui unus seniorO te stoliduminquitqui
ignorareviderisisto tinnitu pravitatem morum
tuorumindicari! --Haec fabula scripta est in eos
qui sibiinsignibus flagitiorum suorum placent.
26. Caniset Lupis.
Lupuscanem videns bene saginatumquanta est
inquitfelicitas tua! Tuut videturlaute vivis
at egofame enecor. Tum canislicetinquitmecum
in urbemvenias et eadem felicitate fruaris. Lupus
conditionemaccepit. Dum una euntanimadvertit lupus
in collocanis attritos pilos. Quid hoc est? inquit.
Num jugumsustines? cervix enim tua tota est glabra.
Nihil estcanis respondit. Sed interdiu me alligant
ut noctusim vigilantior; atque haec sunt vestigia
collarisquod cervi circumdari solet. Tum lupus
valeinquitamice! nihil moror felicitatem
servituteemtam! --Haec fabula docetliberis nullum
commodumtanti esse quod servitutis calamitatem
compensarepossit.
27. Lupuset Grus.
Infaucibus lupi os inhaeserat. Mercede igitur
conducitgruemqui illud extrahat. Hoc grus
longitudinecolli facile effecit. Quum autem mercedem
postularetsubridens lupus et dentibus infrendens
num tibiinquitparva merces videturquod caput
incolumeex lupi faucibus extraxisti?
28.Agricola et Anguis.
Agricolaanguem reperitfrigore paene exstinctum.
Misericordiamotuseum fovit sinu et subter alas
recondidit.Mox anguis recreatus vires recepitet
agricolaepro beneficioletale vulnus inflixit.
--Haecfabula docet qualem mercedem mali pro
beneficiisreddere soleant.
29. Asinuset Equus.
Asinusequum beatum praedicabatqui tam copiose
pascereturquum sibi post molestissimos labores ne
paleaequidem satis praeberetur. Forte autem bello
exortoequus in proelium agituret circumventus ab
hostibuspost incredibiles labores tandemmultis
vulneribusconfossuscollabitur. Haec omnia asinus
conspicatuso me stoliduminquitqui beatitudinem
expraesentis temporis fortuna aestimaverim!
30.Agricola et Filii.
Agricolasenexquum mortem sibi appropinquare
sentiretfilios convocavitquosut fieri solet
interdumdiscordare noveratet fascem virgularum
afferrijubet. Quibus allatisfilios hortabaturut
huncfascem frangerent. Quod quum facere non possent
distribuitsingulis singulas virgasiisque celeriter
fractisdocuit illosquam firma res esset
concordiaquamque imbecillis discordia.
31. Equuset Asinus.
Asinusonustus sarcinisequum rogavitut aliqua
parteoneris se levaretsi se vivum videre vellet.
Sed illeasini preces repudiavit. Paulo post igitur
asinuslabore consumtus in via corruit et efflavit
animam.Tum agitator omnes sarcinasquas asinus
portaveratatque insuper etiam pellem asino
detractamin equum imposuit. Ibi ille sero priorem
superbiamdeploranso me miseruminquitqui
parvulumonus in me recipere noluerimquum nunc
cogartantas sarcinas ferreuna cum pelle comitis
meicujuspreces tam superbe contemseram.
32. Mulieret Ancillae.
Mulierviduaquae texendo vitam sustentabatsolebat
ancillassuas de nocte excitare ad opusquum primum
gallicantum audivisset. At illaediuturno labore
fatigataestatuerunt gallum interficere. Quo facto
deterioreconditione quam prius esse coeperunt. Nam
dominadehora noctis incertanunc famulas saepe
jam primanocte excitabat.
33.Testudo et Aquila.
Testudoaquilam magnopere orabatut sese volare
doceret.Aquila ei ostendebat quidemeam rem petere
naturaesuae contrariam; sed illa nihilominus
instabatet obsecrabat aquilamut se volucrem
facerevellet. Itaque ungulis arreptam aquila
sustulitin sublimeet demisit illamut per aerem
ferretur.Tum in saxa incidens comminutainteriit.
Haecfabula docetmultos cupiditatibus suis
occoecatosconsilia prudentiorum respuereet in
exitiumruere stultitia sua.
34.Luscinia et Accipiter.
Accipiteresuriens rapuit lusciniam. Quae quum
intelligeretsibi mortem impenderead preces
conversaorat accipitremne se perdat sine causa.
Se enimavidissimum ventrem illius non posse explere
et suadereadeout grandiores aliquas volucres
venetur.Cui accipiterinsanireminquitsi partam
praedamamittereet incerta pro certis sectari
vellem.
35. Senexet Mors.
Senex insilva ligna cecideratiisque sublatis domum
redirecoepit. Quum aliquantum viae progressus esset
onere etvia defatigatusfascem deposuitet secum
aetatis etinopiae mala contemplatusMortem clara
voceinvocat quae ipsum ab omnibus his malis liberet.
Tum Morssenis precibus auditis subito adstititet
quidvelletpercunctatur. At Senexquem jam votorum
suorumpoenitebat nihilinquit sed requiroqui onus
paululumallevetdum ego rursus subeo.
36.Inimici.
In eademnavi vehebantur duoqui inter se capitalia
odiaexercebant. Unus eorum in proraalter in puppi
residebat.Orta tempestate ingentiquum omnes de
vitadesperarentinterrogat isqui in puppi
sedebatgubernatoremutram partem navis prius
submersumiri existimaret. Cui gubernatorproram
respondit.Tum illejam mors mihi non molesta est
quuminimici mei mortem adspecturus sim.
37.Hinnuleus et Cervus.
Hinnuleusquondam patrem suum his verbis interrogasse
dicitur:Mi paterquum multo sis major canibus et
tam arduacornua habeasquibus a te vim propulsare
posssquifitut canes tantopere metuas? Ibi cervus
ridensminateinquitvera memoras; mihi tamen
nescio quopactosemper acciditutaudita canum
voceinfugam statim convertar. --Haec fabula docet
naturaformidulosos nullis rationibus fortea reddi
posse.
38. Hoeduset Lupus.
Quumhoedus evasisset lupum et confugisset in caulam
oviumquid tustulteinquit illehic te salvum
futurumsperasubi quotidie pecudes rapi et diis
mactarivideas? Non curoinquit hoedus; nam si
moriendumsitquanto praclarius mihi eritmeo
cruoreaspergi aras deorum immortalium quam irrigari
siccaslupi fauces. --Haec fabula docetbonos mortem
quaeomnibus imminetnon timeresi cum honestate et
laudeconjuncta sit.
39. Corvuset Vulpes.
Corvusalicunde caseum rapueratet cum illo in altam
arboremsubvolarat. Vulpeculailium caseum appetens
corvumblandis verbis adoritur; quumque primum formam
ejuspennarumque nitorem laudassetpolinquitte
aviumregem esse diceremsi cantus pulchritudini
tuaeresponderet. Tum illelaudibus vulpis inflatus
etiamcantu se valere demonstrare voluit. Ita vero e
rostroaperto caseus delapsus estquem vulpes
arreptumdevoravit. --Haec fabula docetvitandas
esseadulatoram vocesqui blanditiis suis nobis
insidiantur.
40. Leo.
Societatemjunxerant LeoJuveneaCapraOvis.
Praedaautemquam ceperantin quatuor partes
aequalesdivisaleo primaaitmea est; debetur
enim haecpraestantiae meae. Tollam et secundamquam
mereturrobur meum. Tertiam vindicat sibi egregius
labormeus. Quartam qui sibi arrogare voluerit is
sciatsehabiturum me inimicum sibi. Quid facerent
imbecillesbestiaeaut quae sibi leonem infestum
haberevellet?
41. Mus etRusticus.
Mus aRustico in caricarum acervo deprehensustam
acri morsuejus digitos vulneravitut ille eum
dimitteretdicens: nihilmeherculetam pusillum
estquodde salute desperare debeatmodo se
defendereet vim depulsare velit.
42. Vulturet Aviculae.
Vulturaliquando aviculas invitavit ad convivium
quod illisdaturus esset die natali suo. Quae quum ad
tempus.adessenteas carpere et occidereepulasque
sibi deinvitatis instruere coepit.
43. Ranae.
Ranaelaetabanturquum nuntiatum essetSolem uxorem
duxisse.Sed una caeteris prudentiorO vos stolidos!
inquit;nonne meministisquantopere vos saepe unius
Solisaestus excruciet? Quid igitur fietquum
liberosetiam procreaverit?
44. Ranaeet Jupiter.
Ranaealiquando regem sibi a Jove petivisse dicuntur.
Quarumille precibus exoratus trabem ingentem in
lacumdejecit. Ranae sonitu perterritae primum
refugeredeinde verotrabem in aqua natantem
conspicataemagno cum contemtu in ea consederunt
aliumquesibi novis clamoribus regem expetiverunt.
TumJupiterearum stultitiam puniturushydrum illis
misitaquo quum plurimae captae perirentsero eas
stolidarumprecum poenitur.
45: Lupiet Pastores.
QuumPhilippusrex Macedoniaecum Atheniensibus
foedusiniturus essetea conditioneut oratores
suos ipsitraderent Demosthenes populo narravit
fabulamqua iis callidum regis consilium ante oculos
poneret.Dixit enimlupos quondam cum pastoribus
pactosessese nunquam in posterum greges esse
impugnaturossi canes ipsis dederentur. Placuisse
stultispastoribus conditionem; sed quum lupi caulas
excubiisnudatasvidissenteos impetu facto omnem
gregemdilaniasse.
46. Puermendax.
Puer ovespascens crebro per lusum magnis clamoribus
opemrusticorum imploraveretlupos gregem suum
aggressosesse fingens. Saepe autem frustratus eos
quiauxilium laturi adveneranttandem lupo revera
irruentemultis cum lacrymisvicinos orare coepit
ut sibi etgregi subvenirent. At illi eum pariter ut
antealudere existimantespreces ejus et lacrymas
neglexeruntita ut lupus libere in oves grassaretur
plurimasqueearum dilaniaret.
47.Corvus.
Corvusqui caseum forte repereratgaudium alta voce
significavit.Quo sono allecti plures corvi famelici
advolaveruntimpetuque in illum factoopimam ei
dapemeripuerunt.
48. Cornixet Columba.
Cornixcolumbae gratulabatur foecunditatemquod
singulismensibus pullos excluderet. At illane mei
inquitdoloris causam commemores. Nam quos pullos
educoeosdominus raptos aut ipse comedit aut aliis
comedendosvendit. Ita mihi mea foecunditas novum
semperluctum parit.
49. LeoAsinus et Vulpes.
Vulpesasinus et leo venatum iverant. Ampla praeda
factaleoasinum illam partiri jubet. Qui quum
singulissingulas partes poneret aequalesleo eum
correptumdilaniavitet vulpeculae partiendi
negotiumtribuit. Illa astutiorleoni partem maximam
apposuitsibi vix minimam reservans particulam. Tum
leosubridens ejus prudentiam laudareet unde hoc
didiceritinterrogare coepit. Et vulpesHujus me
inquitcalamitas docuitquid minores potentioribus
debeant.
50.Muscae.
Effusamellis copia est: Muscae advolant
Pascuntur.At Mox impeditis cruribus
Revolarenequeunt.
Heumiseraminquiuntvicem!
Cibus isteblandusqui pellexit suaviter
Nuncfraudulentus quam crudeliter necat!
Perfidavoluptas fabula hac depingitur.
51.Cancer.
Marecancer olim deseruitin littore
Pascendicupidus. Vulpes hunc simul adspici
Jejunasimul accurritet praedam capit.
Naedixitillejure plectorquisalo
Quumfuerim natusvoluerim solo ingredi!
Suusunicuique praefinitus est locus
Quempraeterire sine periclo non licet.
52. Culexet Taurus.
In cornutauri parvulus quondam culex
Consedit;seque dixitmole si sua
Eumgravaretavolaturum illico.
At ille:nec te considentem senseram.